Erzurum kısa adı EİT olan Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Devletlerinin 2025 Turizm Başkenti seçilmişti.
Yıllardır verdiğim konferanslarda, yaptığım televizyon programlarında, yazılarımda ve birçok organizasyonda, en son Turizm Haftası münasebetiyle Atatürk Üniversitesi Turizm Fakültesi, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum şubesi olarak “Kültür Turizmi Açısından Erzurum’da İki Avrupalı: Puşkin ve Redhouse” konulu panelde altını çizdiğim gibi Doğu ve Batı medeniyetlerinin birbiriyle karşılaştığı tarihi hudut ve kavşak şehri Erzurum’un sosyo-kültürel, sosyo-ekonomik ve jeopolitik hinterlandı Avrupa’dan, Kuzey Afrika’ya, Uzakdoğu Asya’dan Güney Asya’ya büyük bir coğrafyaya uzanmıştır. Bu tarihi hususiyet sadece şehrimizi değil dünya tarihini biçimlendiren değişmez bir hakikatidir. Bir Erzurum türküsü olan “Nasıl Methedeyim Sevdiğim Seni” türküsünde Anadolu’da İzmir, İstanbul, Maraş, Adana, Van, Bursa, Konya, Kars, Ardahan gibi illerin yanında kadim Türk-İslam coğrafyasından Revan, Basra, Tunus, Trablus, Yemen, Hicaz, Acem, Şiraz, Bağdat, Şam, Belh, Buhara, Hint, Habeş, Ahıska, İskender ve Mısır’ın anılması tesadüf değildir.
Tarihi ticaret ve göç yollarının, enerji koridorlarının kavşağında bulunan Erzurum (Evliya Çelebi’nin belirttiği gibi) Devlet-i Âlî’nin İstanbul ve İzmir gümrüğünden sonraki en büyük gümrüğü olmasıyla da üç kıtanın ticaret hayatında dinamik ve stratejik bir yapıya sahiptir ve tarihi bir lojistik merkezdir.
EBB BAŞKANI MEHMET SEKMEN: “ERZURUM’U DAVOS GİBİ ULUSLARARASI DİPLOMASİ MERKEZİ HALİNE GETİRMEYİ AMAÇLIYORUZ.”
Hal böyleyken 31 Mart 2024 Türkiye Yerel Seçimler öncesi Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Mehmet Sekmen Palandöken’e, bilhassa Konaklı tarafına yapacakları yatırımlarla Erzurum’u bölgenin ekonomisinin konuşulduğu Davos gibi bir merkez haline getirmeyi hedeflediklerini sık sık söyledi.
Erzurum kısa adı EİT olan Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Devletlerinin 2025 Turizm Başkenti seçilmişti. “EİT 2025 Turizm Başkenti Erzurum” etkinliklerinin resmî açılışı 26 Nisan’da yapıldı. 29-27 Nisan’da yapılan “Palandöken Ekonomik Forumu” dünyanın dört bir yanından 27 farklı ülkeden devlet temsilcileri, iş insanları, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu yetkililerinden oluşan yaklaşık 500 katılımcı bir araya getirdi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN: “ERZURUM EKONOMİ DİPLOMASİSİNİN MERKEZLERİNDEN BİRİ OLACAK.”
Açılış programına kısa bir video konferansla katılan Sayın Cumhurbaşkanımızın sözleri Erzurum’un tarihî misyonunu hatırlatmaydı aslında: “Düzenlenecek etkinlikler Erzurum’un uluslararası düzeyde tanıtımına, ekonomik kapasitesinin geliştirilmesine ve turizm markasının güçlendirilmesine inşallah önemli katkılar yapacaktır. İnanıyoruz ki bu unvanla birlikte Erzurum sadece kültür ve turizm değil ekonomi diplomasisinin de merkezlerinden biri haline gelecektir. Forumlar, fuarlar ve iş insanlarını bir araya getiren platformlar sayesinde Erzurum’un teşkilat üyesi ülkelerle ticari ilişkileri derinleşecektir. Özellikle iş adamlarını, diplomatları, sivil toplum kuruluşlarını ve alanında uzman isimlerini bir araya getiren Palandöken Kültür, Turizm ve Ekonomi Formu’nun başarılı geçmesini can u gönülden arzu ediyorum.”
İlk olarak Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 6. Turizm Bakanları Toplantısı (EİT 2025), Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un ev sahipliğinde, üye ülke temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirildi. 2025 yılı EİT Turizm Başkenti olarak seçilen Erzurum'da düzenlenen, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 6. Turizm Bakanları Toplantısı Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yönetiminde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu, İran İslam Cumhuriyeti Kültür, Miras, Turizm ve El Sanatları Bakanı Seyed Reza Salehi Amiri, Türkmenistan Kültür Bakanı Atageldi Shamyradov, Türkiye Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, Kazakistan Cumhuriyeti Turizm ve Spor Bakan Yardımcısı Yerzhan Yerkinbayev, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Turizm Ajansı Başkanı Fuad Naghiyev, Kırgız Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı'na bağlı Turizm Dairesi Müdürü Kasymov Erdenet, Pakistan İslam Cumhuriyeti Milletvekili Ali Zahid, Tacikistan Cumhuriyeti Turizm Geliştirme Komitesi Başkan Yardımcısı Ziyodullo Salimzoda, Özbekistan Turizm Komitesi Başkanı Umid Shadiev, Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Büyükelçi Kubanychbek Omuraliev ile Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri Büyükelçi Asad Majeed Khan’ın katılımıyla gerçekleşti.
EİT 2027 TURİZM BAŞKENTİ LAHOR
EİT’in bugün yaklaşık 500 milyonluk nüfusu kapsayan, 8 milyon kilometrekarelik bir coğrafyada faaliyet gösteren bölgesel bir ekonomik kuruluşa dönüştüğünü belirten Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, “Turizm, EİT içerisinde hem ekonomik hem de kültürel açıdan önem taşıyan kilit sektörlerden biridir. EİT bölgesi, yaklaşık 90 UNESCO Dünya Mirası Alanı’na ev sahipliği yapmaktadır. Pandemi öncesi 2019 yılında bölge, 90 milyon ziyaretçi ağırlamıştır ki bu da dünya turizminde yüzde 6’lık bir paya tekabül etmektedir.” ifadelerini kullandı.
Erzurum’un turizm alanındaki potansiyeline de değinen Ersoy, “Yıl boyunca planlanan Snowboard Dünya Kupası, Erzurum Gastronomi Festivali, Geleneksel Türk Sporları Festivali ve Palandöken Ekonomik Forumu gibi büyük etkinlikler, Türkiye’nin EİT’e verdiği önemin bir göstergesidir. EİT 2025 Turizm Başkenti Erzurum kapsamında düzenlenen bu etkinlikler, gelecekteki EİT Turizm Başkentleri için de örnek teşkil edecektir.” diye konuştu.
Toplantıda, Pakistan’ın Lahor kentinin EİT 2027 Turizm Başkenti olarak kabul edildiği açıklandı.
PALANDÖKEN EKONOMİK FORUMUNDAKİ OTURUMLAR VE KATILANLAR
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Cevdet Yılmaz’ın da konuşma yaptığı açılışın ardından “Açılış Oturumu” TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun yönettiği oturumda Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallar Konseyi Başkanı Binali Yıldırım, Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyesi Efkan Âla, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin konuşmacı oldular.
“Akıllı Dünyada Adil Bir Gelecek: Zeki Ekonomiler ve Küresel Eşitsizlik” ana temasıyla düzenlenen Palandöken Ekonomik Forumu, küresel düzeyde artan ekonomik eşitsizlikler ile dijital dönüşüm süreçlerinin ilişkisini kapsamlı şekilde tartışmayı amaçlıyor. Forum kapsamında zeki ekonomilerin inşası, yapay zekanın dönüştürdüğü endüstri ve hizmetler, iklim değişikliği, ekolojik dönüşüm, enerji politikaları, dönüşüm döneminin yarattığı eşitsizliklere karşı küresel işbirliği stratejileri, yapay zekâ çağında kültür ve turizm, Türkiye’nin yatırım ufku ve Türkiye ile Arap dünyası arasında işbirliği arayışları gibi başlıklar, uzman isimler tarafından ele alındı.
Palandöken Ekonomi Forumu dört ana oturum, üç özel oturumdan oluştu. Oturum başlıkları ve katılımcılar şöyle:
Özel Oturum - Türkiye'nin Yatırım Ufku: Fırsatlar ve Gelecek Vizyonu
Oturum Yöneticisi M. Rıfat HİSARCIKLIOĞLU, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı
Myron BRILLIANT - Eski İcra Başkan Yardımcısı ve Uluslararası, ABD Ticaret Odası Başkanı,
Vugar ABBASOV - Azerbaycan Cumhuriyeti Girişimciler (İşverenler) Örgütleri Ulusal Konfederasyonu (ASK) Başkan Yardımcısı,
Assan ZHAKİSHEV - Kazakistan Girişimciler ve Dış Ticaret Odası Ulusal Başkan Yardımcısı. Turgay DENİZ - Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı,
Davron VAKHABOV - Özbekistan Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı,
Atif Ikram SHEIKH - Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu (FPCCI) Başkanı, Nasimjon ANVAROV - Tacikistan Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası Birinci Başkan Yardımcısı.
Özel Oturum - Yapay Zeka Çağında Kültür ve Turizm
Oturum Yöneticisi Osman MERT, Türk Dil Kurumu Başkanı,
Kubanychbek OMURALIEV - Büyükelçi, Genel Sekreter, Türk Devletleri Örgütü),
Asad Majeed KHAN - Büyükelçi, Genel Sekreter, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı,
Başaran ULUSOY - Eski Başkan, Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği,
İlker ASTARCI - Direktör, Türkiye Milli Ajansı,
Eda BİLDİRİCİOĞLU - CEO, DEM Müzecilik Astel Şirketler Grubu
Özel Oturum - Değişen Dünyada Türkiye-Arap Dünyası Etkileşimi: Temas, Diyalog ve Yeni İş Birliği Arayışı
Oturum Yönetcisi Mustafa GÜLTEPE - Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı,
Abdelhamid Abdelkader HAMZA - Arap Devletleri Birliği Türkiye Temsilciliği Şansölyesi,
Faed Khaled Abed MUSTAFA - (Filistin Devleti Ankara Büyükelçisi,
Mustafa ELGELAIB - Libya Devleti Ankara Büyükelçisi,
Saeed Thani Hareb Juma AL DHAHERI - Birleşik Arap Emirlikleri Ankara Büyükelçisi,
Nadir Yousif Eltayeb BABIKER - Sudan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi,
Majid Abdul Ridha Hassan Al-LACHMAWI - Irak Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi,
Fahad Bin Assad A. ABUALNASR - Suudi Arabistan Krallığı Ankara Büyükelçisi,
Ahmed Ben SGHAIER - Tunus Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi,
Saif Rashid Saif Al JAHWARI - Umman Sultanlığı Ankara Büyükelçisi,
Bassam Ahmed Ali MARZOOQ - Bahreyn Krallığı Ankara Büyükelçisi,
Abdülaziz AS ALADWANİ - Kuveyt Devleti'nin Ankara Büyükelçisi,
Muhammed Salih TURIQ - Yemen Cumhuriyeti'nin Ankara Büyükelçisi,
Naif Jassim MA AL-ABDULJABBAR - Katar Ankara Maslahatgüzarı,
Faysal ALLEK - Cezayir Maslahatgüzarlığı, Ankara.
Oturum 1 - Geleceği Hızlandırmak: Yapay Zeka Tarafından Dönüştürülecek Endüstri ve Hizmetler
Oturum Yöneticisi Andrea SANKE - TRT World,
Tariq QUREISHY - Kurucu ve CEO, Xponential Group, Birleşik Arap Emirlikleri,
Andreas SCHLEICHER - Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Eğitim ve Beceriler Direktörü,
Destan BEZMEN - LF Avrupa Başkanı, Li & Fung, Birleşik Krallık,
Adil MARDİNOĞLU - Türkiye Sağlık Enstitüleri Eski Başkanı; Akademisyen, King's College London, Birleşik Krallık.
Oturum 2 - Küresel Ekonominin Gündeminde Akıllı Ekonomiler
Oturum Yöneticisi Maya RAYDAN - TRT Arabi,
Ebrahim PATEL - Güney Afrika Cumhuriyeti Ticaret, Sanayi ve Rekabet Eski Bakanı,
Henrik von SCHEEL - Endüstri 4.0 Yaratıcısı, Stratejik İstihbarat (Dünya Ekonomik Forumu), Stratejist, Arthur Lok Jack Küresel İşletme Okulu, İsviçre Konfederasyonu,
Veysi İŞLER - Akademisyen; DEİK Dijital Teknolojiler İş Konseyi Oyun Komitesi Başkanı; Simsoft Başkanı,
Isabel de SOLA - Özel Danışman Katılımı ve Ortaklıklar, BMGS Ofisi Teknoloji Özel Temsilcisi, Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi.
Oturum 3 - İklim Değişikliği, Ekolojik Dönüşüm ve Enerji Politikaları
Oturum Yöneticisi Alican AYANLAR - TRT World,
Evans OSABUOHIEN - Kurucu ve Baş Ekonomist, DIaDeRC; Akademisyen, Covenant Üniversitesi, Nijerya Federal Cumhuriyeti,
Ghada RAGHEB - Sürdürülebilirlik ve Enerji Danışmanı, Yeşil Teknoloji ve Yapay Zeka Entegrasyon Lideri, Mısır Arap Cumhuriyeti,
Ahmed El KARRANY - Proje Yöneticisi, UNDP Yeşil Büyüme ve İstihdam Hızlandırıcı, Mısır Arap Cumhuriyeti,
Mustafa Kemal GÜNGÖR - Genel Müdür, Akfen Yenilenebilir Enerji, Türkiye Cumhuriyeti.
Oturum 4 - Dönüşüm Döneminin Yarattığı Eşitsizlikler: Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Küresel İş Birliği ve Stratejiler
Oturum Yöneticisi Ayşe SÜBERKER – TRT,
Abdul Hannan CHOWDHURY - CEO, Grameen Bank, Bangladeş Halk Cumhuriyeti,
Tasnim ATATRAH - Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Temsilcisi, Türkiye Cumhuriyeti,
Fayq Al AKAYLEH - Akademisyen; AACSB Ekip Lideri, Araştırma ve Yatırım Analizi Direktörü, Falcom Holding, Suudi Arabistan Krallığı,
Merve Safa KAVAKÇI - Büyükelçi, Birinci Genel Sekreter Yardımcısı, Karadeniz Ekonomik İşbirliği (BSEC) Örgütü,
Dipuo LETSATSI-DUBA - Güney Afrika Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi.
